Misschien vindt u het wat voorbarig om de berichten in de media al als waarheid te beschouwen, ook omdat er formeel nog geen nieuw kabinet is benoemd. Aan de andere kant: deze informatie wordt niet toevallig gelekt, dus verwacht ik dat deze plannen wel doorgaan. Durft u dat risico aan? Lees dan verder.
Er komen forse veranderingen in het hypotheekdossier (ondanks de verkiezingsbelofte van de VVD dat de komende jaren rust zullen kennen op dit dossier), en ook veel andere ingrijpende plannen die goed bekeken moeten worden voordat bekend is wat daarvan het precieze effect is.
Waar ik nu op doel is de omzetbelasting. Blijkbaar wil het nieuwe kabinet het lage tarief van de omzetbelasting verhogen van 6 naar 9 procent. Dit lage tarief geldt o.a. voor levensmiddelen.
Dit zullen we als consument direct merken bij het boodschappen doen: we gaan meer betalen voor dezelfde boodschappen. En dat is vaak ook het enige effect dat wordt toegelicht door de politiek: hoeveel stijgt de inflatie hierdoor, en wat betekent dit voor de koopkracht van de consument?
Maar voor ondernemers is het complexer. Zij zullen, ongevraagd en onontkoombaar, moeten nadenken, inschatten en vervolgens een besluit nemen. Als ondernemer kan het effect 0 zijn, of het kan je zomaar 3% van je winst kosten. Klinkt ingewikkeld en dat is het ook wel, maar dat lijkt me geen reden om dit verplichte en ongevraagde denkwerk dat ondernemers moeten maken, dan maar achterwege te laten.
Ondernemers die leveren aan ondernemers
Hier verwacht ik het effect van 0%. Zij zullen hier weinig van merken anders dan het veranderen van de 6 in een 9. Reden: voor ondernemers is de btw een administratieve klus die tijd en dus geld kost, maar wat je ontvangt aan btw draag je ook weer af, en wat je betaalt aan btw krijg je ook weer terug. Toegegeven, net iets te simpel en te kort door de bocht, maar dat is iets voor een ander artikel.
Ondernemers die direct verkopen aan de consument
Voor deze groep lijkt het te gaan om de vraag: reken ik de nieuwe btw door aan mijn klant. Maar eigenlijk moeten bakkers, slagers, marktkooplui etc zich iets afvragen, waarop niemand écht antwoord kan geven. Namelijk: hoe voorkom ik dat deze btw-verhoging me geld kost?
a. Laten we eerst kijken naar de ondernemers die zondermeer 9% btw gaan inprijzen.
Dan wordt de consumentenprijs (vanaf nu prijs genoemd), die nu is vastgesteld op "3 voor 5 euro" of "een brood voor 1,99", aangepast naar "3 voor 5,14" of "een brood voor 2,05".
Waarschijnlijk voelt u dan direct dat het eerste veel vriendelijker klinkt dan het tweede. Een bekend psychologisch effect, maar dat in de praktijk wel omzetgevolgen heeft.
De tweede prijsstelling heeft twee nadelen: ten eerste dat deze prijzen niet logisch ogen en/of psychologisch gesproken het product duurder maken ( 2,05 lijkt meer dan 6 cent duurder dan 1,99) en dat je daardoor waarschijnlijk minder verkoopt, ten tweede dat de economische wetten leren dat je bij een prijsverhoging minder omzet zult krijgen.
Oftewel: minder omzet bij gelijkblijvende winstmarge = minder winst. Hoeveel minder winst? Daar kan niemand een zinnig antwoord op geven, maar het kan meer dan 3% schelen.
b. Dan de ondernemer die het besluit neemt om de huidige prijzen niet te veranderen.
De kritische consument zal dit zeker op waarde schatten, maar veel mensen zullen dit niet eens merken of zeggen "het was toch al veel te duur na de invoering van de euro, dus ik vind het niet meer dan logisch".
Van elke duizend euro omzet draagt deze ondernemer momenteel 56,60 euro als btw af, en dat wordt dan 82,57 euro. De omzet=inkomen daalt met bijna 3%!
Maak ik het iets lastiger: tenzij de concurrenten van deze ondernemer de prijzen wel verhogen, dan krijgt deze ondernemer meer klanten en daardoor een hogere omzet=winst.
Veiligheidshalve zou ik uitgaan van 3% inkomensverlies, al is het alleen maar omdat vooraf niet bekend is wat de concurrentie doet. Het blijft lastig om het concrete inkomenseffect te voorspellen.
Boven dit artikel staat "verslechtering voor zzp'ers". Natuurlijk hebben alle ondernemers te maken met de vraag "wat doe ik met deze btw-verhoging", maar in mijn artikelen richt ik mij in het bijzonder tot de zzp'er.
Btw-verlaging: ook complexe hersenbreker? Misschien ook wel, maar toch leuker!
Mind you, als de btw wordt verlaagd moet je als ondernemer ook nadenken. Maar dan over de vraag "laat ik mijn winstmarge zoals die is en verlaag ik de prijs, of verlaag ik de prijs niet en maak ik meer omzet=winst?". Dat voelt toch net iets prettiger, nietwaar?